هزاران سال است که مردم اشکال مختلف آدامس را میجوند. آدامسهای اورجینال از شیره درختانی مانند صنوبر یا مانیلکارا ساخته شده اند. با این حال بیشتر آدامسهای مدرن، ترکیبی از مواد مصنوعی هستند. در این مقاله به بررسی مزایای سلامتی و خطرات احتمالی آدامس پرداخته شده است.
آدامس چیست؟
آدامس ماده ای نرم و پلاستیکی است که برای جویدن ساخته شده و قابل بلعیدن نیست. دستورالعملهای تهیه آدامس ممکن است بین مارکها متفاوت باشد. اما همه آدامسها ترکیبات اساسی زیر را دارا میباشند:
- صمغ: صمغ مادهای غیر قابل هضم و لاستیکی است که به آدامس خاصیت جویدنی میدهد.
- رزین: این ماده معمولاً برای تقویت آدامس و منسجم نگه داشتن آن اضافه میشود.
- پرکنندهها: پر کنندهها مانند کربنات کلسیم یا طلق، برای بافت آدامس مورد استفاده قرار میگیرد.
- مواد نگهدارنده: مواد نگهدارنده برای افزایش عمر مفید آدامس، به آن اضافه میشود. محبوب ترین گزینهها، ترکیبی آلی به نام بوتیل هیدروکسی تولوئن است.
- نرم کنندهها: از این مواد برای حفظ رطوبت و جلوگیری از سخت شدن آدامس استفاده میشود. آنها ممکن است مومهایی مانند پارافین یا روغن های گیاهی باشند.
- شیرین کنندهها: محبوب ترین شیرین کنندهها شامل قند نیشکر، شکر چغندر و شربت ذرت است. آدامسهای بدون قند حاوی الکلهای قندی مانند زایلیتول یا شیرین کنندههای مصنوعی مانند آسپارتام است.
- طعم دهندهها: طعم دهندهها به آدامس، عطر و طعم دلخواه اضافه میکند. آنها ممکن است طبیعی و یا مصنوعی باشند.
بیشتر تولید کنندگان آدامس دستورالعملهای دقیق خود را مخفی نگه میدارند. آنها اغلب از ترکیب خاص خود به عنوان صمغ، رزین، پر کننده و نرم کننده به عنوان پایه آدامس اشاره میکنند. کلیه مواد تشکیل دهنده مورد استفاده در پردازش آدامس، باید از درجه مواد غذایی باشند و به عنوان ایمن برای انسان طبقه بندی شده باشند.
آیا مواد لازم موجود در آدامس ایمن هستند؟
به طور کلی جویدن آدامس بی خطر تلقی میشود. با این حال، برخی از مارکهای آدامس حاوی مقادیر کمی از مواد ضد و نقیض هستند. اما حتی مواد مضر هم به طور کلی بسیار کمتر از مقادیر در نظر گرفته شده برای ایجاد آسیب هستند.
بوتیل هیدروکسی تولوئن
بوتیل هیدروکسی تولوئن، آنتی اکسیدانی است که به عنوان ماده نگهدارنده به بسیاری از غذاهای فرآوری شده اضافه میشود. این ماده با جلوگیری از فاسد شدن چربیها، مانع از خراب شدن مواد غذایی میشود. استفاده از این ماده بسیار بحث برانگیز است. زیرا برخی از مطالعات حیوانی نشان دادهاند که دوزهای زیاد میتواند باعث ایجاد سرطان شود. به طور کلی، مطالعات انسانی در این زمینه بسیار اندک است. با این وجود در دوزهای پایین و حدود ۱۱ میلی گرم در هر پوند از وزن بدن، بوتیل هیدروکسی تولوئن ایمن تلقی میشود.
دی اکسید تیتانیوم
دی اکسید تیتانیوم یک ماده افزودنی غذایی رایج است و برای سفید کردن محصولات مورد استفاده قرار میگیرد و به آنها بافت صاف میبخشد. برخی از مطالعات حیوانی دوزهای بسیار زیاد از دی اکسید تیتانیوم را با آسیب سیستم عصبی و اندام مرتبط دانستهاند. در حال حاضر، میزان و نوع دی اکسید تیتانیوم که در مواد غذایی موجود است، به طور کلی بیخطر تلقی میشود. اما حد مجاز مصرف ایمن نیاز به تحقیقات بیشتری دارد.
آسپارتام
آسپارتام یک شیرین کننده مصنوعی است که معمولاً در غذاهای فاقد قند یافت میشود. آسپارتام یک ماده بسیار بحث برانگیز است و ادعا شده است که باعث ایجاد طیف وسیعی از مشکلات از سر درد گرفته تا چاقی و سرطان میشود. با این حال، در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر وجود اینکه، آسپارتام سبب ایجاد سرطان یا افزایش وزن میشود، وجود ندارد.
مزایای جویدن آدامس
آدامس میتواند استرس را کاهش دهد
مطالعات نشان دادهاند که آدامس در حین انجام وظایف، میتواند جنبه های مختلف عملکرد مغز از جمله هوشیاری، حافظه، درک و تصمیم گیری را بهبود بخشد. مطالعات نشان میدهند که جویدن آدامس، عملکرد شما را در تست های کوتاه مدت حافظه را ۲۴ درصد و در تستهای بلندمدت حافظه ۳۶ درصد بهبود میبخشد. همچنین تحقیقات نشان دادهاند که آدامس میتواند استرس را کاهش و سطح هوشیاری را افزایش دهد. این ممکن است به دلیل عمل جویدن باشد. زیرا جویدن باعث کاهش سطح هورمون های استرس مانند کورتیزول میشود.
آدامس میتواند به شما در کاهش وزن کمک کند
آدامس میتواند یک ابزار مفید برای افرادی باشد که سعی در کاهش وزن دارند. این بدان دلیل است که هم شیرین و هم کم کالری است. در واقع جویدن آدامس، بدون مصرف مواد غذایی، طعم شیرینی به شما میدهد. همچنین مشخص شده که جویدن میتواند اشتهای شما را کاهش دهد و این میتواند شما را از پرخوری دور کند. جالب توجه است که شواهدی وجود دارد، مبنی بر اینکه جویدن آدامس میتواند میزان متابولیک شما را افزایش دهد. در حقیقت، مطالعات نشان دادهاند که جویدن آدامس میزان سوزاندن کالری شما را ۱۹ درصد افزایش میدهد.
سایر مزایای سلامتی آدامس
علاوه بر مزایای فوق، آدامس با فواید زیر مرتبط است:
- از عفونت گوش در کودکان جلوگیری میکند: برخی از مطالعات نشان دادهاند که آدامس حاوی زایلیتول میتواند از عفونت گوش میانی در کودکان جلوگیری کند.
- آدامس میتواند به شما در ترک سیگار کمک کند: آدامس نیکوتین میتواند به افراد در ترک سیگار کمک کند.
- آدامس به بهبود روده شما پس از عمل جراحی کمک میکند: مطالعات نشان دادند که آدامس بعد از عمل میتواند زمان بهبودی را تسریع بخشد.